Συνέντευξη: τα μέλη της ΠΕΨΑΕΕ εξηγούν πώς λειτουργεί το Κέντρο Ενημέρωσης και Διασύνδεσης Πολιτών με Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας & Επανένταξης.

Το Κέντρο Ενημέρωσης και Διασύνδεσης Πολιτών με Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας & Επανένταξης δημιουργήθηκε πριν από τρεις μήνες με σκοπό να κατευθύνει στις κατάλληλες υπηρεσίες τους συμπολίτες μας οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάποιο ψυχοκοινωνικό πρόβλημα.

Το Κέντρο Ενημέρωσης και Διασύνδεσης Πολιτών με Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας & Επανένταξης δημιουργήθηκε πριν από τρεις μήνες με σκοπό να κατευθύνει στις κατάλληλες υπηρεσίες τους συμπολίτες μας οι οποίοι αντιμετωπίζουν κάποιο ψυχοκοινωνικό πρόβλημα. Μέσα από μια διαδικασία χαρτογράφησης η οποία καταγράφει τις υπηρεσίες ψυχικής υγείας σε πέντε διαφορετικές περιοχές της Ελλάδας, δημιουργήθηκε ένα τηλεφωνικό κέντρο το οποίο παρέχει τη δυνατότητα σε κάθε ενδιαφερόμενο να λάβει πληροφορίες και να παραπεμφθεί στους φορείς ή τις υπηρεσίες που χρειάζεται. Μέλος της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας, η ΠΕΨΑΕΕ (Πανελλαδική Ένωση για την Ψυχοκοινωνική Αποκατάστασης και την Επαγγελματική Επανένταξη) ασχολείται συστηματικά με την ομαλή κοινωνική ενσωμάτωση των ατόμων με ψυχοκοινωνικές δυσκολίες. Η Μαργκώ Λιατήρα (Υπεύθυνη Επικοινωνίας ΠΕΨΑΕΕ) και ο Στέλιος Μοίρας, Κοινωνικός Λειτουργός στο Εξειδικευμένο Κέντρο Ημέρας «Κέντρο Κοινωνικού Διαλόγου» της ΠΕΨΑΕΕ απαντούν τις ερωτήσεις μας σχετικά με την πρωτοβουλία και τον τρόπο λειτουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης.    

Ποια ήταν η ανάγκη που οδήγησε στην ιδέα και στην υλοποίηση της δημιουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης Πολιτών;

Η ιδέα για την δημιουργία του Κέντρου Ενημέρωσης Πολιτών για Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας και Επανένταξης προέκυψε μέσα από τη διαπίστωση ότι οι πολίτες δυσκολεύονται σε μεγάλο βαθμό να βρουν την υπηρεσία που χρειάζονται, τη στιγμή που την έχουν ανάγκη. Είναι γεγονός ότι οι διαθέσιμες υπηρεσίες είναι πολύ περισσότερες από ότι συνήθως πιστεύουμε, απλά, συχνά, δεν καταφέρνουν να γίνουν γνωστές στο ευρύ κοινό. Ταυτόχρονα δεν υπάρχει κάποια ενοποιημένη βάση καταγραφής τους, έτσι ώστε να δίνεται η δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους να την επισκεφτούν και να βρουν κατευθείαν τη σωστή υπηρεσία που μπορεί να απαντήσει στις ανάγκες τους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλές φορές, την ταλαιπωρία των πολιτών, οι οποίοι επισκέπτονται πολλές και διαφορετικές υπηρεσίες και πολύ συχνά απελπίζονται, θεωρώντας ότι δεν υπάρχει τρόπος να βοηθηθούν. Αυτή ήταν η ανάγκη που διαπιστώθηκε και από τους πέντε εταίρους του προγράμματος, την Εταιρεία Κοινωνικής Ψυχιατρικής και Ψυχικής Υγείας, την Π.Ο.Κοι.Σ.Π.Ε, την «Έδρα», την ΑΚΤΑΙΑ και φυσικά τον φορέα μας την ΠΕΨΑΕΕ. Οι πέντε φορείς δραστηριοποιούμαστε σε διαφορετικά σημεία στην Ελλάδα και έτσι δημιουργήθηκαν πιλοτικά πέντε Κέντρα Ενημέρωσης Πολιτών σε διαφορετικές περιοχές: Κέντρο Αθήνας, Δυτικά Προάστια Αθηνών, Αλεξανδρούπολη, Λαμία και Δωδεκάνησα.

Τρεις μήνες μετά την δημιουργία του Κέντρου Ενημέρωσης, μπορείτε να αναφέρετε παραδείγματα που να αποτυπώνουν τον θετικό αντίκτυπο της συγκεκριμένης δράσης;

Το κάθε αίτημα είναι χαρακτηριστικό καθώς κάθε ένα αποτυπώνει μιαν ανάγκη και την προσπάθεια κάθε πολίτη να βρει ανταπόκριση. Ως θετικό αντίκτυπο θα μπορούσαμε να αναφέρουμε τη θέρμη και την αμεσότητα που έχει το «ευχαριστώ για το χρόνο σας, για τις πληροφορίες» που λένε οι άνθρωποι, και ακόμη περισσότερο όταν όντως κατάφεραν να βρουν μιαν άκρη με το αίτημα τους. Μια άλλη χαρακτηριστική διάσταση όμως είναι και ο βαθμός σύνθετης δυσκολίας που έχουν πολλά αιτήματα, αφορώντας κυρίως κρατικά αδιέξοδα από υπηρεσία σε υπηρεσία και αφορούν μείζονα θέματα, όπως οικονομική δυσπραγία, χρέη σε δημόσιο, ανασφάλιστη συνθήκη ατόμων. Ακόμη κι εκεί όμως, η απλή επεξήγηση του προβλήματος και η προσφορά μιας γραμμής δράσης για το αίτημα τους, αρκεί για να αναθαρρήσουν.

Πρακτικά, με ποιον τρόπο λειτουργεί η διασύνδεση των υπηρεσιών η οποία πραγματοποιείται στο πλαίσιο υλοποίησης και λειτουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης Πολιτών;

Πρακτικά, αρκεί μία απλή κλήση στο 210-8818946. Οι συνάδελφοι στο τηλεφωνικό κέντρο που λειτουργεί στο χώρο της ΠΕΨΑΕΕ θα απαντήσουν και θα λάβουν το αίτημα κάθε πολίτη, θα καταγράψουν δηλαδή το συγκεκριμένο πρόβλημα που τον απασχολεί. Στη συνέχεια, ο εξειδικευμένος κοινωνικός λειτουργός, θα αναζητήσει την κατάλληλη υπηρεσία που μπορεί να υποστηρίξει τον πολίτη, ανάλογα με το αίτημά του, τον τόπο διαμονής του κλπ και θα επικοινωνήσει μαζί του για να τον ενημερώσει. Πολλές φορές, για πιο σύνθετα ζητήματα, μπορεί να υπάρξουν πολλαπλές επικοινωνίες καθώς και ατομικά ραντεβού. Είναι ευνόητο ότι, για να λειτουργεί η συγκεκριμένη υπηρεσία, έχει προηγηθεί και συνεχίζει να πραγματοποιείται η χαρτογράφηση των υπηρεσιών, η οποία στη δική μας περίπτωση αφορά το Κέντρο της Αθήνας.  

Στα σχέδιά σας είναι η αποτύπωση της χαρτογράφησης όλων των εταίρων του προγράμματος σε έναν διαδικτυακό οδηγό. Πότε θα είναι έτοιμος, πού θα μπορεί να τον βρει κάποιος και πώς μπορεί αυτός ο οδηγός να αξιοποιηθεί από τον Δήμο Αθηναίων και τις υπηρεσίες του;

Ο διαδικτυακός οδηγός λειτουργεί ήδη στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.mentalhelpnet.gr και είναι στη διάθεση των πολιτών. Βέβαια, δεν μπορούμε να πούμε ότι είναι ή ότι θα είναι κάποτε «έτοιμος», καθώς, στόχος είναι οι διαθέσιμες υπηρεσίες να εμπλουτίζονται και να επικαιροποιούνται συνεχώς. Προτρέπουμε λοιπόν, κάθε ενδιαφερόμενο, να επισκεφθεί την ιστοσελίδα και για περισσότερες πληροφορίες να καλέσει στο 210-8818946. Όσον αφορά στο Δήμο Αθηναίων, έχει γίνει ήδη ενημέρωση στην Προϊσταμένη της Κοινωνικής Υπηρεσίας για την ύπαρξη και τον τρόπο λειτουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης, καθώς θεωρούμε ότι η συγκεκριμένη υπηρεσία μπορεί να αποσυμφορήσει τις ιδιαίτερα επιβαρυμένες δομές του Δήμου. Δεν προσπαθούμε σε καμία περίπτωση να υποκαταστήσουμε τις υπηρεσίες της δημοτικής αρχής. Επιθυμία μας είναι να λειτουργούμε συμπληρωματικά. Θα ήταν χαρά μας όλη δουλειά της χαρτογράφησης να αξιοποιηθεί και από το Δήμο και σίγουρα υπάρχουν πολλοί τρόποι: δημοσίευση του οδηγού στην ιστοσελίδα του Δήμου, ενημέρωση των υπηρεσιών για την ύπαρξη του Οδηγού για να τον χρησιμοποιούν και να παραπέμπουν αντίστοιχα με μεγαλύτερη ευκολία κλπ. Η χαρτογράφηση είναι ένα σημαντικό έργο σε εξέλιξη και ανήκει στους πολίτες. Ο Δήμος μπορεί σίγουρα να βοηθήσει στην εξάπλωση του εργαλείου και να βοηθηθεί από αυτό.

Υπάρχουν περαιτέρω ενέργειες και δράσεις που θα εμπλουτίσουν μελλοντικά το πλαίσιο λειτουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης;

Όλα τα Κέντρα Ενημέρωσης λειτουργούν πιλοτικά μέχρι το τέλος Μαρτίου. Τότε θα γίνει μία συνολική αξιολόγηση για να δούμε, όλοι οι εταίροι, αν φανήκαμε χρήσιμοι, αν ανταποκριθήκαμε στις ανάγκες και πως θα πρέπει, ίσως, να εμπλουτίσουμε τις υπηρεσίες μας. Μέχρι τότε, στόχος μας είναι η καλύτερη δυνατή λειτουργία αυτής της νέας υπηρεσίας, καθώς και η ολοκλήρωση του μεγαλύτερου μέρους της χαρτογράφησης.

Ποιες επιπλέον συνέργειες (δικτύωση με άλλες ομάδες και φορείς) θα θεωρούσατε χρήσιμες ώστε να ενισχύσετε την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης;

 Η δικτύωση είναι η βάση της λειτουργίας του Κέντρου Ενημέρωσης Πολιτών, οπότε, οποιαδήποτε επικοινωνία με ομάδες ή φορείς που προσφέρουν υπηρεσίες ψυχικής υγείας, επανένταξης, σχετικές με κάλυψη άμεσων αναγκών, καθώς και με κοινωνική επιχειρηματικότητα, είναι κάτι παραπάνω από χρήσιμη. Θα θέλαμε να προτρέψουμε κάθε ομάδα και φορέα που δραστηριοποιείται στην Αθήνα σε κάποιο από τα παραπάνω αντικείμενα να επικοινωνήσει μαζί μας, να γνωριστούμε και να συμπληρώσει το ειδικό ερωτηματολόγιο για να μπει στη λίστα με τους χαρτογραφημένους φορείς. Έτσι, διευκολύνεται η δική μας δουλειά, ενημερώνονται οι πολίτες και γίνονται γνωστές και οι διάφορες υπηρεσίες που παρέχονται από ένα πλήθος συλλόγων, φορέων και δομών στην κοινότητα. Η δικτύωση δεν μετριέται με «επιπλέον» και «λιγότερο». Όσο ευρύτερη, τόσο καλύτερα!

Περισσότερες πληροφορίες για την ΠΕΨΑΕΕ και το έργο της μπορείτε να διαβάσετε εδώ.