«Βιώσιμα συστήματα τροφίμων και κοινωνική συνοχή» Για το έργο FUSILLI

Απολογισμός Συνάντησης Εργασίας 29.03.2024

«Βιώσιμα συστήματα τροφίμων και κοινωνική συνοχή»

Την Παρασκευή 29 Μαρτίου ο Δήμος Αθηναίων υλοποίησε συνάντηση εργασίας για την πολιτική προς ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων στην Αθήνα, με εστίαση στο ζήτημα της κοινωνικής συνοχής. Η συνάντηση οργανώθηκε από το Τμήμα Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας – Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού και τη ΔΑΕΜ ΑΕ ΟΤΑ στο πλαίσιο του έργου FUSILLI – Horizon 2020.

Η συνάντηση αφορούσε σε δράσεις πρόνοιας, ενδυνάμωσης και εργασιακής ένταξης που σχετίζονται με το σύστημα τροφίμων (παραγωγή, διάθεση, κατανάλωση, απορρίμματα). Συμμετείχαν φορείς που δραστηριοποιούνται στο σύστημα τροφίμων από την κοινωνία των πολιτών, την κοινωνική οικονομία και το Δήμο Αθηναίων.

AA ΦΟΡΕΑΣ – ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ

1 EQUAL SOCIETY ΑΜΚΕ Αίγλη Βούρδα

2 INTERSOS ΑΜΚΕ Απόστολος Βεΐζης

3 ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΑΜΚΕ Αλέξανδρος Θεοδωρίδης

4 ΟΔΥΣΣΕΙΑ ΑΜΚΕ Μαρία Κάνδηλα

5 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΗ ΑΜΚΕ Αλέξης Γαληνός, Νικολλέτα Καρυστινού

6 DOCK ΑΜΚΕ Μαρία Μπριτζολάκη

7 ΔΙΑΠΛΟΥΣ ΚΟΙΣΠΕ Χρυσούλα Παπαδοπούλου

8 SCHOOL SYNERGY SNACKS ΚΟΙΝΣΕΠ Έφη Χρυσού

9 ΣΧΕΔΙΑ HOME ΚΟΙΝΣΕΠ Χρήστος Αλεφάντης

10 ΤΡΕΛΗ ΡΟΔΙΑ ΚΟΙΝΣΕΠ (online) Αναστασία Χαμαλίδου

11 MYRTILLO ΚΟΙΝΣΕΠ Γεωργία Βαμβουνάκη Ραφάν

12 Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΩΝ ΜΑΝΙΤΑΡΙΩΝ Λίνα Σορολή

13 ΚΑΛΟΤΡΟΦΑ – Πάντειο Πανεπιστήμιο Θεοδοσία Ανθοπούλου Σοφία Νικολαΐδου

14 ΤΡΟΦΗ LAB Πέτρος Καρτσιμαδάκης

ΔΗΜΟΣ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟΙ

1 Αντιδήμαρχος Κλιματικής Διακυβέρνησης και Κοινωνικής Οικονομίας Νίκος Χρυσόγελος

2 Διεύθυνση Δημοτικών Ιατρείων και Δημόσιας Υγείας – Τμήμα προληπτικής ιατρικής, προαγωγής υγείας και δημόσιας υγείας Βασιλεία Καράγκουτη

3 Σύμβουλος Εντεταλμένης Δημοτικής Συμβούλου για την ΚτΠ – ΣΥΝΑΘΗΝΑ Μαρία Καραμητσοπούλου

4 Διέυθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού – Τμήμα Καινοτομίας και Εξωστρέφειας Βασιλική Πήττα

5 Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού – Τμήμα Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας Ελισσάβετ Μπαργιάννη

6 Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού – Τμήμα Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας Τάσος Αποστόλου

7 Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού – Τμήμα Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας Δέσποινα Μπόλια

8 ΔΑΕΜ έργο FUSILLI Γιώργος Κεράνης

Η εκδήλωση ξεκίνησε με χαιρετισμό από τον Αντιδήμαρχο κλιματικής διακυβέρνησης και κοινωνικής οικονομίας κύριο Νίκο Χρυσόγελο, και μία εισήγηση για τη σημασία των πόλεων και της τοπικής αυτοδιοίκησης αναφορικά με την άσκηση πολιτικής για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων (Μπαργιάννη, Κεράνης) και τους σκοπούς του έργου FUSILLI. Στη συνέχεια ακολούθησε η παρουσίαση του έργου των συμμετεχόντων φορέων όπως και των Δημοτικών Ιατρείων από το Τμήμα Προληπτικής Ιατρικής και από το ΣυνΑθηνά.

Κατά τη διάρκεια των παρουσιάσεων των συμμετεχόντων φορέων αναδείχθηκαν οι σημαντικές δράσεις που υλοποιούν οι εν λόγω φορείς στο σύστημα τροφίμων, με τις κυριότερες να αφορούν:

· στην επισιτιστική ασφάλεια (Equal Society, Μπορούμε, Intersos)

· στην αποτροπή της σπατάλης τροφίμων, στη διοχέτευση των τροφίμων σε φορείς κοινωνικής αλληλεγγύης και στη μείωση του περιβαλλοντικού αντικτύπου των απορριμμάτων τροφίμων (Μπορούμε)

· στην υγιεινή διατροφή για κατοίκους με θέματα υγείας σχετιζόμενα με τη διατροφή (Δημοτικά Ιατρεία – πρόγραμμα “Η υγεία σας προτεραιότητά μας”)

· στην παροχή επαγγελματικών δεξιοτήτων στον τομέα των τροφίμων – μαγειρική, υπηρεσίες εστίασης, χειρισμός τροφίμων (Οδύσσεια, Οργάνωση Γη)

· στις εξειδικευμένες μεθοδολογίες για τις διαφορετικές ευάλωτες ομάδες – π.χ. πρόσφυγες, μετανάστες, άστεγοι, φάσμα αυτισμού, όσον αφορά στην παροχή των επαγγελματικών δεξιοτήτων (όλοι οι φορείς στην ενδυνάμωση και την εργασία)

· στη δημιουργία θεματικής για την Τροφή στην πλατφόρμα ΣυνΑθηνά του Δήμου Αθηναίων (ΣυνΑθηνά)

· στη δημιουργία και παροχή θέσεων εργασίας που σέβονται την προσωπικότητα των εργαζομένων και συμβάλλουν στην εξέλιξή τους (Σχεδία ΚοινΣεπ, Διάπλους Κοισπε, Τρελή Ροδιά, Μύρτιλλο)

· στην αστική καλλιέργεια τόσο σε επίπεδο κοινωνικής συνοχής όσο και εργασίας (Οργάνωση Γη, Διάπλους Κοισπε, Τρελή Ροδιά, Ο κύκλος των μανιταριών)

Οι βασικές προκλήσεις που αναδείχθηκαν αφορούν κυρίως στα ακόλουθα σημεία:

· έλλειψη συγκροτημένης και ολιστικής συνεργασίας με την τοπική αυτοδιοίκηση στο θέμα της τροφής

· αναζήτηση συνεργειών μεταξύ των φορέων

· απουσία ακριβούς χαρτογράφησης, τρόπου λειτουργίας, δεδομένων και σχετικής μεθοδολογίας στις προνοιακές δράσεις, με αποτέλεσμα την έλλειψη μία καλής εικόνας της κατάστασης στην Αθήνα

· κοινωνική προκατάληψη προς τα μέλη των ευάλωτων κοινωνικά ομάδων (ΕΚΟ) στην εύρεση εργασίας

· μειωμένη προσφορά σε σχέση με τη ζήτηση για προσωπικό στον τομέα των τροφίμων

· απουσία κοινωνικών και πράσινων δημοσίων συμβάσεων, που μπορούν να συμβάλλουν στην ενίσχυση των φορέων που προσφέρουν θέσεις εργασίας για μέλη ΕΚΟ

· χρηματοδοτικά εργαλεία για την ενίσχυση των φορέων που προσφέρουν εργασία σε μέλη ΕΚΟ

· αντιμετώπιση των φορέων που προσφέρουν εργασία σε μέλη ΕΚΟ με όρους αγοράς

· πρόσβαση των μελών ΕΚΟ σε ποιοτική τροφή

· προσφορά ποιοτικών αγαθών στην εστίαση από τους παραγωγικούς φορείς.

Στο πλαίσιο των παρουσιάσεων και στη συνέχεια αυτών ακολούθησε σύντομη συζήτηση για προτάσεις πολιτικής για το Δήμο, που μπορούν να συμβάλλουν στη μετάβαση σε ένα βιώσιμο σύστημα τροφίμων ενισχύοντας την κοινωνική συνοχή. Οι κύριες προτάσεις συνοψίζονται στα ακόλουθα σημεία:

ü Καλή αποτύπωση δεδομένων και εκπόνηση σχετικής μεθοδολογίας σχετικά με τις δομές και δράσεις πρόνοιας – επισιτιστικής ασφάλειας.

ü Μεγαλύτερη αξιοποίηση των δωρεών τροφίμων από φορείς προς τις κοινωνικές δομές του δήμου (π.χ. επέκταση συνεργασίας μεταξύ του «Μπορούμε» και των λαϊκών αγορών του Δήμου)

ü Συμμετοχή του Δήμου Αθηναίων στη Συμμαχία για τη Μείωση της Σπατάλης Τροφίμων (όπου μέλη από ΟΤΑ είναι ήδη η ΚΕΔΕ και ο Δήμος Χαλανδρίου)

ü Δίκτυα συνεργασίας φορέων τόσο για την υποστήριξη σε θέματα ΕΚΟ όσο και για την επιχειρηματική ανάπτυξη τους.

ü Συνεργασία με δήμο για δομές συμβουλευτικής υποστήριξης στην κοινωνική οικονομία και την τροφή

ü Διάθεση αναξιοποίητων χώρων του Δήμου για στέγαση φορέων ΚΑΛΟ – στην προκειμένη με αντικείμενο τα τρόφιμα.

ü Έναρξη και υλοποίηση δημόσιων συμβάσεων με πράσινες και κοινωνικές ρήτρες

ü Δράσεις στις γειτονιές με αντικείμενο το τρόφιμο και σκοπό την κοινωνική συνοχή (π.χ. αστική καλλιέργεια με τη συμμετοχή κατοίκων, δίκτυα παραγωγών – καταναλωτών).

ü Συνδιοργάνωση εκδηλώσεων ενημέρωσης & ευαισθητοποίησης για τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων και για την κοινωνική ένταξη.

ü Συνεργασία μεταξύ φορέων και μεταξύ δήμου και φορέων μέσα από ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. CULTIVATE / Milan Urban Food Policy Pact / Eat4Change / CleverFood κοκ)

ü Δημιουργία μέσου ενημέρωσης – επικοινωνίας και διάχυση καλών πρακτικών για εφαρμογή από την τοπική αυτοδιοίκηση.

ü Λειτουργία συμβουλίου πολιτικής για την τροφή με σκοπό την αναγνώριση ζητημάτων και την προώθηση λύσεων.

Τα παραπάνω σημεία συνοψίζουν τις προτάσεις, εκ των οποίων αρκετές είναι σαφώς πιο εξειδικευμένες και μεταφράζονται σε άμεσες δράσεις. Η παρούσα αναφορά παρουσιάζει το πνεύμα των προτάσεων. Θα ακολουθήσει εξειδικευμένη αναφορά μέσα στον Απρίλιο, όπου οι παραπάνω προτάσεις θα συνδεθούν με συγκεκριμένες δράσεις που υλοποιούνται και μπορούν να επεκταθούν ή και να υλοποιηθούν στο μέλλον.

Σας ευχαριστούμε θερμά για τη συμμετοχή σας. Προσφέρατε πολύτιμες πληροφορίες, εμπειρία και γνώση. Ευελπιστούμε η συνάντηση να υπήρξε ωφέλιμη για όλες και όλους, να δικτυωθήκατε με φορείς και εγχειρήματα, και να δημιουργήθηκε πρόσφορο έδαφος για νέες συνεργασίες στο μέλλον.

Για το έργο FUSILLI

Ελισσάβετ Μπαργιάννη

Τμήμα Ανθεκτικότητας και Βιωσιμότητας – Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού,

Ανθεκτικότητας, Καινοτομίας και Τεκμηρίωσης

Γιώργος Κεράνης