Γιατί να περπατήσεις το Δουργούτι;

Από το 2014 μέχρι και το Νοέμβριο του 2015, η πλατφόρμα Urban Dig της ομάδας παραστατικών τεχνών “όχι παίζουμε” βρέθηκε στο Δουργούτι, τη γειτονιά των προσφυγικών κατοικιών του Νέου Κόσμου. Εκεί, μέσα από μια σειρά εργαστηρίων, περιπάτων, παιχνιδιών εξερεύνησαν μαζί με τους κατοίκους την ιδιαίτερη αυτή, ιστορικά και πολεοδομικά, περιοχή της Αθήνας.

Από το 2014 μέχρι και το Νοέμβριο του 2015, η πλατφόρμα Urban Dig της ομάδας παραστατικών τεχνών “όχι παίζουμε” βρέθηκε στο Δουργούτι, τη γειτονιά των προσφυγικών κατοικιών του Νέου Κόσμου. Εκεί, μέσα από μια σειρά εργαστηρίων, περιπάτων, παιχνιδιών εξερεύνησαν μαζί με τους κατοίκους την ιδιαίτερη αυτή, ιστορικά και πολεοδομικά, περιοχή της Αθήνας. Το “Urban Dig” είναι ένα ταξίδι ανασκαφής “αναμνήσεων” στο χώρο που καταλήγει πάντα σε μια θεατρική παράσταση που συμπυκνώνει όλη αυτήν την έρευνα.

Το “Dourgouti Island Hotel”, η παράσταση για το Δουργούτι παρουσιάστηκε στους δρόμους του στις 23,24,25, 30,31 /10 και 1/11.  Ο Γιώργος Σαχίνης, σκηνοθέτης της παράστασης και μέλος της πλατφόρμας μοιράζεται μαζί μας αυτά που έμαθε στη γειτονιά…

Ποιες είναι οι εντυπώσεις μετά την ολοκλήρωση της παράστασης;

Δεν θέλω να φύγω από τη γειτονιά γιατί δεν θέλω να χάσω την επαφή με κάποιους ανθρώπους της και με κάποια σημεία της. Περίμενα ότι θα είχα μπουχτίσει, αλλά θέλω κι άλλο. Μπορεί η παραμονή μου στην περιοχή να κοντεύει δύο χρόνια, όμως η λειτουργία μου σε αυτήν άλλαξε πολλές όψεις: ο σκηνοθέτης ήρθε ως ρόλος το τελευταίο εξάμηνο, ίσως αυτές οι εναλλαγές κράτησαν την κούραση και ρουτίνα της συνεχούς κατοίκησης σε έναν τόπο, μακρυά.  Το μόνο κακό είναι ότι με το που πατάω στο Δουργούτι, η μνήμη του σώματος βάζει φτερά στα πόδια και ανάγκη για δράση… Έχει πλάκα γιατί στην περίπτωση μας, “παίρνω απόσταση από το έργο” σημαίνει αλλάζεις λεωφορείο.  Το Δουργούτι για μένα θα ναι πλέον πάντα Dourgouti Island. Γιατί το “αιλαντ”, το καλλιτεχνικό δηλαδή σκέλος της δράσης μας, είναι καλά αγκυρωμένο στην εμπειρία μου από την καθημερινότητα του χώρου, δεν είναι ούφο που κάθισε και θα απογειωθεί.  Ίσως αυτό να ναι το βαθύτερο προσωπικό μου σχέδιο με το UrbanDig:  να μπασταρδέψω μέσα μου το αστικό με το ψυχικό τοπίο.  Που ‘σαι Αλίκη, που ‘σαι χώρα των θαυμάτων.  Ούτως ή άλλως ποιος ξέρει πλέον πού πατάει και πού βρίσκεται γενικότερα;

Πώς μια παράσταση στο δημόσιο χώρο μπορεί να ενεργοποιήσει το ενδιαφέρον των πολιτών για μαι συγκεκριμένη περιοχή;

Το πώς μια παράσταση ενεργοποιεί είναι πολύ προσωπικό για τον κάθε συμμετέχοντα και θεατή.  Η ενεργοποίηση του ενδιαφέροντος στην περίπτωση του UrbanDig αφορά και στη διαδικασία πριν την παράσταση.  Εξ’ αφορμής της προετοιμασίας της παράστασης, η ομάδα μας οργανώνει μια πλατφόρμα εθελοντικών δράσεων συλλογικής δια-τοεμακής χαρτογράφησης του τοπικού πολιτισμικού πλούτου κάθε περιοχής.  Με άλλα λόγια, αναζητά τη συντροφιά στην έρευνά της για ιστορίες από το χτες και το σήμερα του τόπου.  Η διαδικασία με την οποία αυτό γίνεται έχει σταθερές και είναι αρκετά οργανωμένη έτσι ώστε να επιστρέφει στους συμμετέχοντες όσο μπορεί πιο ολοκληρωμένο αρχείο, εργαλεία και εμπειρία ώστε να επωφεληθούν από αυτό όλοι, ανεξάρτητα αν θα έρθουν στην παράσταση ή όχι και ανεξάρτητα από το αν η παράσταση τους ενεργοποιήσει εκείνη την ώρα ή όχι.  

Ποια ήταν η εμπλοκή των κατοίκων της γειτονιάς στην παράσταση;

Εκτός από τη συμμετοχή πολλών κατοίκων στις ομάδες συλλογής υλικού στο οποίο βασίστηκε η παράσταση (ομάδα ιστορικής χαρτογράφησης του DIH, ομάδα αισθητηριακής χαρτογράφησης του DIH, Ομάδα Προφορικής Ιστορίας Δουργουτίου), κάποιοι κάτοικοι συμμετείχαν και ως περφόρμερ και οδηγοί στην παράσταση. Χωρίς, δε, την βοήθεια του Βασίλη και της Μάγδας Μπαλαούρα, του πάτερ Νικόδημου, του Χρήστου Ρούσου, του Σομόν Χόγια, του Λιακάτ Χαζρά, του Αλέξη Παππά, του Ζαχαρία Πατεράκη, του Γιώργου Σαμονά, της Τακουή Μαρκαριάν, του Νίκου Μελίδη, του Μπάμπη Διπλάρου, του Μάρκου Μαρκόπουλου, της Αντριάννας Δελακούρα, του Δημήτρη Ζαχαράκη, των φορέων συνεργατών μας Α.Π.Σ. Πήγασος και Όμιλος Εθελοντών Νέου Κόσμου και των ανθρώπων του τμήματος καθαριότητας του τοπικού διαμερίσματος, η παράσταση δεν θα ήταν όπως τη θέλαμε!

Κατά την προσωπική σας άποψη, τι χρειάζεται η περιοχή;

Χρειάζεται συνεργασία με τους ευαισθητοποιημένους κατοίκους της περιοχής. Υπήρχαν και υπάρχουν αξιόλογες δραστήριες τοπικές οργανώσεις στη γειτονιά, γεννιούνται και νέες.  Η συνεργασία μας μαζί τους υπήρξε πηγή έμπνευσης.  Ανοιχτή πόρτα, διάλογο, δράση.  Αυτές τις παρωχημένες λέξεις τις ζήσαμε πολύ ουσιαστικά κάποιες στιγμές στο Δουργούτι.   Ήταν όμορφο το πόσοι άνθρωποι και φορείς, από διάφορες αφετηρίες, άνοιξαν την πόρτα τους στο πρόγραμμα.  Ήταν όμορφο και ότι κάποιοι έφτασαν να μας συντροφεύσουν και μέχρι το τελευταίο σκέλος του παραπάνω τρίπτυχου, δηλαδή τη δράση.  Μακάρι αυτό το τρίπτυχο που γνωρίσαμε στο πολιτιστικό “νησί” μας, να υπάρξει από όλους τους εμπλεκόμενους και στα ουσιαστικά θέματα των κατοίκων της περιοχής.  Κατεβαίνω καθημερινά τη Συγγρού και πλέον πάντα κοιτάω μέσα από τα σύρματα του άθλιου φράχτη της οδού Καλιρόης που φτιάχτηκε για να κρύψει τις προσφυγικές πολυκατοικίες, τις ανοιχτές πόρτες ισογείου κάποιων φίλων μεταναστών που γνωρίσαμε όσο ήμασταν εκεί.  Με φτιάχνει.

Ποια είναι τα επόμενα σχέδια της ομάδας;

Να πάμε και σε άλλες γειτονιές του κόσμου, να κάνουμε το ίδιο, λίγο πιο οικονομημένα, αλλά με την ίδια πρόθεση για συντροφικότητα και πολλαπλότητα.

Φωτογραφίες: Irina Vosgerau Εξερευνήστε το Dourgouti Island Hotel Project εδώ.