Πώς η τέχνη μπορεί να “ανοίξει” την Κυψέλη;

Τον Οκτώβριο του 2015, ένα εφήμερο art project πραγματοποιήθηκε στους δρόμους, στα κτίρια και στις ταράτσες της Κυψέλης γύρω από τον πειραματικό χώρο τέχνης Βhive. Το εγχείρημα είναι βασισμένο σε μία αρχική ιδέα του Γεράσιμου Αβλάμη και συμμετείχαν οχτώ καλλιτέχνες. Μετά την ολοκλήρωση του, το συνΑθηνά μίλησε με τον εμπνευστή του Λαβύρινθου της Κυψέλης σχετικά με το ρόλο της τέχνης στο δημόσιο χώρο και στο πώς μπορεί να συμβάλλει στην ανοιχτότητα της τοπικής κοινότητας.

Τον Οκτώβριο του 2015, ένα εφήμερο art project πραγματοποιήθηκε στους δρόμους, στα κτίρια και στις ταράτσες της Κυψέλης γύρω από τον πειραματικό χώρο τέχνης Βhive. Το εγχείρημα είναι βασισμένο σε μία αρχική ιδέα του Γεράσιμου Αβλάμη και συμμετείχαν οχτώ καλλιτέχνες. Μετά την ολοκλήρωση του, το συνΑθηνά μίλησε με τον εμπνευστή του Λαβύρινθου της Κυψέλης σχετικά με το ρόλο της τέχνης στο δημόσιο χώρο και στο πώς μπορεί να συμβάλλει στην ανοιχτότητα της τοπικής κοινότητας.

Γιατί επιλέξατε να υλοποιήσετε το Λαβύρινθο στο δημόσιο χώρο της Κυψέλης;

Η επιλογή της συγκεκριμένης περιοχής της Κυψέλης προέκυψε από την ανάγκη μας να παρατηρήσουμε και να δουλέψουμε σε αυτή την πολύπαθη περιοχή της Αθήνας. Είναι μια από τις ιστορικές γειτονιές της πόλης μας, που όμως τώρα ψάχνει να συγκροτήσει μια νέα ταυτότητα. Ο υπερπληθυσμός και η κακή χρήση της όλα αυτά τα χρόνια, την έχουν αλλάξει και στο κομμάτι της αρχιτεκτονικής αλλά και στο κοινωνικό στοιχείο, το οποίο αν και έχει αποκτήσει έναν πολυσυλλεκτικό χαρακτήρα, ωστόσο υπάρχουν μεγάλες δυσκολίες και έντονη δυσπιστία. Η δικιά μας η σκέψη ήταν προς αυτή την κατεύθυνση. Αρχίσαμε δηλαδή να παρατηρούμε τις ανάγκες ενός πρότζεκτ με έμφαση στην ανάδειξη της διαφορετικότητας των κατοίκων ως στοιχείου θετικού και την προσπάθεια μείωσης της δυσπιστίας των κοινωνικών ομάδων.

Πώς πιστεύεις ότι η τέχνη μπορεί να συμβάλλει στην ενεργοποίηση των πολιτών;

Αυτό που πιστεύω ότι μπορεί να καταφέρει η τέχνη, που δεν μπορεί να γίνει με κανέναν άλλο τρόπο, είναι η δύναμη του να φέρνεις ανθρώπους με διαφορετικές αντιλήψεις και καταβολές να συνυπάρξουν σε έναν κοινό χώρο, ξεπερνώντας τις προκαταλήψεις τους –όσο αυτό είναι δυνατό- και την αρνητική διάθεση της καθημερινής τους συμβίωσης. Αυτό από μόνο του είναι το πιο ισχυρό στοιχείο που κάνει την τέχνη κοινωνικό εργαλείο με άμεσα αποτελέσματα στον αστικό ιστό. Η επανάληψη όμως θα πρέπει να είναι απαραίτητο στοιχείο, ώστε να καθιστά τα εκάστοτε εγχειρήματα πετυχημένα και να μην τα περιορίζει στη λογική των μεμονωμένων δράσεων.

Με ποιο τρόπο επικοινωνήσατε το εγχείρημα στους κατοίκους της γειτονιάς;

Το πρώτο που κάναμε ως προς την επικοινωνία του έργου ήταν να προσεγγίσουμε όλες τις οργανώσεις ανθρωπιστικού ενδιαφέροντος της περιοχής, ώστε να βρούμε σημεία και πρακτικές μεθόδους που μπορούν να λειτουργήσουν σε έναν σχεδιασμό με γνώμονα τη διαφορετικότητα των κοινωνικών ομάδων. Μεταφράσαμε με τη βοήθειά τους το ενημερωτικό υλικό σε διαφορετικές γλώσσες όπως αγγλικά, γαλλικά, φαρσί, αραβικά κ.α. Αντίστοιχα στους κατοίκους που είχαν ήδη μια αυτοοργάνωση, όπως οι παλαιοί κάτοικοι της περιοχής, στάλθηκαν τα δελτία τύπου και έγιναν συναντήσεις. Επίσης, ήρθαμε σε επαφή με τους γείτονες , στους οποίους στείλαμε ενημερωτικά φυλλάδια για να τους εξηγήσουμε τις λεπτομέρειες του έργου. Τέλος, επικοινωνήσαμε και με τις αστυνομικές αρχές της περιοχής με στόχο την ενημέρωση για το έργο μας.

Ποια είναι τα συμπεράσματα σου μετά το πέρας του έργου;

Τα συμπεράσματά μου είναι πολύ σημαντικά ως προς την οργάνωση έργων στο δημόσιο χώρο. Οι δυσκολίες είναι πάντα πολύ μεγάλες. Αλλά με καλή οργάνωση και συντονισμό νομίζω ότι μπορούν να ξεπεραστούν. Τα οφέλη είναι άμεσα και μέρα με τη μέρα τα αντιλαμβανόμαστε όλο και περισσότερο στη συγκεκριμένη περιοχή. Η τοπική κοινωνία τώρα πλέον είναι περισσότερο έτοιμη να δεχθεί και ένα επόμενο πρότζεκτ. Η λίστα των στοιχείων καταγραφής από το έργο, καθώς και τα στοιχεία των ανθρώπων που παρακολούθησαν το έργο, είναι υλικό αξιοποιήσιμο για τις επόμενες δράσεις μας

Πες μας λίγα λόγια για το Βhive

Το Bhive είναι ένας πολυχώρος που προωθεί την ελεύθερη έκφραση μέσα από τις τέχνες και τον πολιτισμό, με γνώμονα τις ανάγκες της περιοχής και του ευρύτερου περιβάλλοντος του αστικού ιστού. Προσπάθειά μας είναι να δημιουργούνται έργα με σαφή κατεύθυνση τον αλληλεπιδραστικό σχεδιασμό μεταξύ καλλιτέχνη και θεατή. Μελλοντικά μας σχέδια είναι η μελέτη και η έρευνα στην ευρύτερη περιοχή, δημιουργώντας τις κατάλληλες συνθήκες για ένα βιώσιμο πεδίο δράσης τεχνών και πολιτισμού σε όλες τις γειτονιές των σύγχρονων πόλεων. Τα έργα μας καταγράφονται και χρησιμοποιούνται ως απόθεμα για επόμενες δράσεις. 

Bhive (Μηθύμνης 18, Κυψέλη) Για να μάθετε περισσότερα επισκεφθείτε το: https://www.facebook.com/bhiveAthens/ Φωτογραφίες | Διώνη Αγγελοπούλου