Τι έκαναν 11 καλλιτέχνες στην Πλατεία Κουλούρη;
Στις αρχές του Δκεμβρίου, η κολλεκτίβα Pixel [13] (Μασσαλία), ο πολιτιστικός φορέας Ανάμεσα στους Μέρμηγκες (Λάρνακα/Αθήνα) και οι Έλληνες καλλιτέχνες Κωνσταντίνος Νομικός, Μαριέττα Παυλάκη, Σοφία Πρέκα, Ισμήνη Πρωίου και Μαρία Οικονόμου μας προσκάλεσαν στην Πλατεία Κουλούρη του Κεραμεικού και μας παρουσίασαν το kaos. Τι είναι όμως το kaos; Σε ποιους απευθύνεται και τι στόχους είχε; Συζητήσαμε με τους διοργανωτές για την έννοια της χαροτγράφησης , τη σημασία των δράσεων σε επίπεδο γειτονιάς και την αξία της εμπλοκής των τοπικών κοινοτήτων.
Στις αρχές του Δκεμβρίου, η κολλεκτίβα Pixel [13] (Μασσαλία), ο πολιτιστικός φορέας Ανάμεσα στους Μέρμηγκες (Λάρνακα/Αθήνα) και οι Έλληνες καλλιτέχνες Κωνσταντίνος Νομικός, Μαριέττα Παυλάκη, Σοφία Πρέκα, Ισμήνη Πρωίου και Μαρία Οικονόμου μας προσκάλεσαν στην Πλατεία Κουλούρη του Κεραμεικού και μας παρουσίασαν το kaos.
Τι είναι όμως το kaos; Σε ποιους απευθύνεται και τι στόχους είχε;
Συζητήσαμε με τους διοργανωτές για τημ έννοια της χαροτγράφησης , τη σημασία των δράσεων σε επίπεδο γειτονιάς και την αξία της εμπλοκής των τοπικών κοινοτήτων.. Τι είναι το kaos; Το kaos ήταν καταρχήν μια συνάντηση καλλιτεχνών και κατοίκων μιας πολύ συγκεκριμένης γειτονιάς της Αθήνας, της πλατείας Κουλούρη στον Κεραμεικό, μια προσπάθεια χαρτογράφησης της, μέσα από τα μάτια των ίδιων των κατοίκων, αλλά και των καλλιτεχνών. Επιπλέον, ήταν μια αφορμή για Έλληνες και Γάλλους καλλιτέχνες να συνεργαστούν, να ανταλλάξουν απόψεις, να ‘μελετήσουν’ ο ένας τις τεχνικές του άλλου, και να δημιουργηθεί μέσα από αυτό ένα δίκτυο το οποίο να διατηρηθεί και ενδεχομένως να επεκταθεί αργότερα.
Με ποια εργαλεία εξερευνήσατε τη γειτονιά και αντλήσατε τα στοιχεία για τα έργα σας;
Η έρευνα ξεκίνησε τον Σεπτέμβρη, όπου η οργανωτική ομάδα άρχισε να συνομιλεί με φορείς της περιοχής, ενώ έγινε και μια έρευνα μέσω διαδικτύου για την ιστορία της περιοχής, της αλλαγής της με την πάροδο των χρόνων. Το υλικό αυτό παραδόθηκε στους καλλιτέχνες με την έναρξη του project. Ο κάθε καλλιτέχνης ήταν ελεύθερος να χρησιμοποιήσει διαφορετικά εργαλεία για την έρευνά του. Συνεντεύξεις με κατοίκους, συζητήσεις με ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, ένα εικαστικό εργαστήριο για παιδιά της περιοχής σε συνεργασία με τον ΜΚΟ Δρόμοι Ζωής και άντληση οπτικοακουστικού υλικού από το internet ήταν μερικές από τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν. Και φυσικά, η άμεση επαφή με τους κατοίκους, που δενν ήταν πάντα εύκολη, και χρειάστηκε να κερδιθεί η εμπιστοσύνη τους, μέρα τη μέρα.
Πείτε μας μια ιστορία για τη γειτονιά
Η Σοφία Πρέκα, καλλιτέχνης που συμμετείχε στο kaos, μας έγραψε τα εξής: Περισσότερο από όλα η ιστορία που υπάρχει και στο ημερολόγια με τίτλο “απρόβλεπτη σύμπτωση”. Ήταν η πιο ουσιώδης ιστορία που άκουσα εκείνες τις ημέρες. Είναι μια πληροφορία που δεν σχετίζεται με το παρελθόν της γειτονιάς αλλά με την γενικότερη θεματική μας, αυτή των ανθρώπων του σήμερα. Τίποτα από όσα συμβαίνουν χιλιομετρικά μακριά δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να μας αφορούν ή δεν μας επηρεάζουν άμεσα. Θεωρώ ότι συγκλόνισε παρομοίως και το γαλλικό αλλά και το ελληνικό κομμάτι της ομάδας καθώς η αξία της ζωής και τα προβλήματα της έχουν την ίδια βαρύτητα και τον ίδιο αντίκτυπο. Η τυφλή βία και η αναζήτηση του λόγου της έκφρασης της σοκάρει και θέτει προβληματισμούς για την κοινωνία και την προσωπική ευθύνη σε όλους, ανεξάρτητα από την γλώσσα που μιλούν ή το σημείο που ζουν.Οι Pixel13 στο τέλος του κειμένου από το ημερολόγιο τους γράφουν “Πόσο μικρός είναι ο κόσμος, πόσο μικρή είναι η ζωή μας για να την καταναλώνουμε άδικα και αβίαστα” … Ακόμα, ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε το γεγονός ότι κανένας από του κατοίκους δεν γνωρίζει τους ανθρώπους που μένουν στα πολυτελή (lofts) σπίτια παρά το γεγονός ότι αρκετά κατοικούνται πάνω από 6 χρόνια….όπως και τα αρνητικά σχόλια για την μουσουλμανική κοινότητα η οποία όμως κατοικεί στην περιοχή περίπου από τα μέσα του προηγούμενου αιώνα. Επίσης,το γεγονός ότι οι κάτοικοι έκαναν λόγο για μαγαζιά που ανοίγουν κ΄κλείνουν μέσα σε 3-4 μήνες προκειμένου οι ιδιοκτήτες να “ξεπλύνουν” βρώμικο χρήμα,σε έναν συγκεκριμένο δρόμο που καταλήγει στην πλατεία Κούλουρη.
Τι πιστεύετε εσείς ότι χρειάζεται η περιοχή μετά την εμπειρία της εξερεύνησης;
Η γειτονιά χρειάζεται κίνητρο για να γίνει πιο εξωστρεφής. Μια μαμά, μαζί με την 3ων ετών κόρη της, κοιτούσαν επί μέρες το τί συνέβαινε στην παλτεία, και δεν προσέγγιζαν. Όταν η μικρή επέμεινε, η μαμά της την έφερε στην πλατεία και κάθησαν μαζί μας αρκετή ώρα! ανάμεσα σε άλλα μας είπε “το είδα ότι κάτι γίνεται εδώ, μου φάνηκε ενδιαφέρον, αλλά πίστευα πως δεν είναι για εμάς” (η μαμά είναι Μουσουλμάνα από τη Θράκη, έχει μεγαλώσει στην συγκεκριμένη γειτονιά και παρόλα αυτά, αισθάνεται ξένη). Άν γίνονταν αντίστοιχες δράσεις πιο συχνά, θα έβγαιναν και οι άνθρωποι από τα σπίτια τους πιο εύκολα, και θα αισθανόντουσαν ότι είναι μέλη της τοπικής κοινότητας στην οποία ούτως ή άλλως ζουν και μεγαλώνουν τα παιδιά τους!
Θα επιστρέψετε στον Κεραμεικό;
Με χαρά! Πιστεύουμε ότι η έρευνα δεν εξαντλείται, όπως ούτε και οι δυνατότητες δημιουργικής παρέμβασης σε μια γειτονιά. Ακόμη περισσότερο δε, που θα είχαμε πλέον ένα σημείο εκκίνησης, ένα αρχικό πλαίσιο μιας και πλέον γνωρίζουμε τη γειτονιά, είδαμε κάποιες από τις δυναμικές της. Ίσως είναι και πιο ουσιαστικό να ξαναγυρνάς σε έναν τόπο., από το να ψάχνεις συνεχώς το καινούργιο και το πρωτότυπο.
